İNSAN-I KAMİL

İnsan’ın kitab-ı kâinattır. Yani kâinatta ne varsa kendisinde toplanmıştır. Bu nedenle imam-ı Ali "sen kendini küçücük bir varlık zannedersin, oysa Âlem dürülü bükülü sende mevcuttur “demiştir. Her insan doğası itibariyle "varlık" olarak kâmildir birde insan varlığının kemaliyle şuuruna varması ve bunu tahakkuk ettirmesi yani ahlakına bürünmesi gerekir, bu anlamda şuurunu kemale getiren insana "insan-i kâmil "denmiştir. İnsan- kâmil kuranı kerim, de belirtildiği gibi elif lam mim olarak kendisinde şüphe bulunmayan bir kitaptır ki doğruluk hidayet sahibidir.

İnsan-I kâmil iki âleme kendinde birleştirmiş olarak marefetullaha ermiştir bir yüzü halka bir yüzü hakka bakar. İnsan-i kâmil ilmi, irfanı ve ahlaki tekmil olmuş kişidir. Bu âlemde bulunmaktan maksat insan-ı kâmil olmaktır. İnsan-i kâmil olmayanlar bir insan-i kâmile sevgi telleriyle bağlanarak onun gönlüne girerek hidayete kavuşurlar insanı kâmil bütünsel bir aynadır ki tüm âlem oradan yansır ve kendini görmek isteyen insan insanı kâmil aynasına bakmalı ve kendi eksiğini görmelidir ki hakka talip olabilsin.

 İnsanı kâmilin gönlü hakkın evidir. İnsanı kâmil ölmez o her zaman bakidir yalnızca elbise değiştirir. Çıkardığı elbiseyi de bir daha giymez. Tüm peygamberlerden ve velilerden konuşan insanı kâmildir o görünmez, görünen onun elbiseleridir. İnsan-ı kâmilin sohbeti Kevser şarabıdır, ilmi ledün tevhidi ilmi içeni sarhoş eder kendinden geçirir ve hakkı buldurur. Çekil aradan kalsın yaradan la ilahe illallah. İnsanı kamil mazharı haktır yüce Allah âlemde kemaliyle insanı kamilde zuhur etmiştir yani insanı kamil esma-i cemdir. O görünen bedende görünmeyen bir kudrettir.

 "Bir ben vardır bende benden içeri" der; yunus emre insanı kâmil varlık hazinesinin bilgisine arif olan bir insandır. Küntü kenzin de bilinmek isteyen insan kâmil aynasına bakmalıdır. Onun sözü hak sözüdür kamil hiçbir zaman ben kamilim demez onu hal davranış ve bilgisinden tanıyabiliriz menfaatsiz şekilsiz ve büyük bir şefkatle hizmet eder bir annenin bebeğine olan hizmeti gibi. Öyle ki hizmetinde kendi fani Allah bakidir ağaç oldu bu alem meyvesini oldu adem maksut olan meyvedir sanma ki ağaç öte ola" denmiştir.

İnsani kamil güneş gibidir. Zaman zaman bulutlanır onu örter bazen Şimşekler çakar bazen fırtınalar, bazen de yağmur yağar. Âmâ tüm bunların arkasında güneş olduğu gibi bütünlüğüyle varlığını sürdürür insanı kamil alemlere rahmettir herkese hak bildiği için herkese şefkatle muamele eder her kesin iyiliğini ister onda kötülük namına bit şey kalmamıştır. O mümindir elinden dilinden emin olunan kişidir. İnsanı kamil her şeyin kendisinde toplandığı mertebedir.  Kökü gövdesi yaprağı çiçeği meyvesiyle tam bir ağaçtır ağaçtan içinde Allah rab hakk halk esma sıfat ne ararsan vardır.

 İnsani- kamil şekilden azde olduğu için sıradan insanlar ayırt etmez menfaatsiz riyasız Hakk için hizmet eder ben demez. Arabi’nin dediği gibi tasavvuf Allah’ın ahlakıyla ahlamaktadır. Nitekim kuranı kerim, de kitap ve hikmet ile iki cihanda kurtuluşa ermenin yolu ancak ahlak tezkiyesidir. Tasavvuf ilminden çok hikmet ile ilgili bir yoldur ilim dilden kulağa akar hikmet ise gayb-den kalbe akar. Bu nedenle tasavvuf velayet yoludur. İnsanı kâmil olan imam alidir.

Bu nedenle tasavvuf yolunun piri olarak imam ali kabul edilmiştir. La feta illa ali la sefe illa Zülfikar. Ben ilmin şehriyim ali onun kapısıdır. Tasavvuf kalbi tasfiye akli tezkiye gayb-ı müşahede ve irfan yoludur. İrfan ise bilgi amel takva ve süluktan oluşan bir ilimdir hak Muhammed ali bizleri insan-i kamil olma yolunda yürümemizi nasip eylesin.