Gadir-u Hum

GADİR HUM BAYRAMI

            Her yıl zilhicce ayının on sekizinci gününde kutlanan Gadir Hum Bayramı Alevi, Bektaşi, Nusayri ve Şii dünyasında çok önemli bir yere sahiptir. Gadir Hum Bayramı, peygamber efendimiz Hazreti Muhammed’in vefatından kısa bir süre önce Veda Haccından dönerken Gadir Hum denilen yerde Müslümanları toplayıp kendisinden sonra Hazreti Ali’yi önder olarak kabul etmelerini bildirmek için yaptığı büyük ve tarihi konuşmanın yıl dönümünde kutlanır. Bu bayram diğer adıyla “Velayet Bayramı”dır.

          Gadir Hum,  “Hum Gölcüğü” demektir. Mekke ile Medine arasındaki Rebiğ Vadisi’nde bulunan bir mıntıkada yer alan Gadir Hum, Medine’den Mekke’ye giden yolun 5. Km’sinde yolun sol tarafında düşer. Gadir Hum, aslında Rebiğ Vadisindeki küçük bir nehrin yol açtığı küçük bir gölcüktür.

          Bu mevkide kafileyi durduran Hz. Muhammed, Kur’an’ı Kerim’de Maide Suresi 67.ayetinin gereğini yerine getirmiştir.

 “ Ey elçi, rabbinden sana indirilen buyruğu onlara bildir. Eğer bunu yapmazsan onun verdiği elçilik görevini yerine getirmemiş olursun. Elbette ki, Allah seni insanlardan korur. Kuşkusuz Allah, inkârcılar topluluğunu doğru yola ulaştırmaz.

           Bu ayete bianen, indirilen buyruğu yerine getirmekle mükellef olan Peygamberimiz tam o sırada İmam Ali’yi yanına çağırmıştır. Tüm halkında şahit olduğu bu olayda, Hz. Muhammed İmam Ali’nin elini havaya kaldırmış; öyle ki Hz. Ali’nin koltuğunun altındaki beyazlık görünmüştü. 

          Hz. Muhammed bu haldeyken tüm Müslümanlara hitaben ;


‘’Ey insanlar Allah benim Mevlamdır. Ben de sizin mevlanızım. Ben kimin mevlası isem Ali’de onun mevlasıdır.’’

 

“Men küntü mevlahü fe haza Aliyyün mevlahü…”

 

          Peygamber efendimiz Gadir Hum gününde Allah’ın buyruğuyla Hazreti Ali’yi bütün müminlerin önderi ve Allah’ın velisi olarak ilan etmiştir. Bu olay bütün Müslümanlar için büyük bir bayram olmuştur. O gün tüm Müslümanlar Hz. Ali’yi peygamberin tek velisi ve varisi olarak kabul ederek tebrik ettiler.

           Bu olaydan hemen sonra tüm Alevi, Bektaşi, Nusayri ve Şiilerin mutabık kaldığı Maide Suresi’nin 3. ayetindeki şu kısım peygamberimize vahiy olunmuştu;

“…Bugün dininizi olgunlaştırdım; size olan nimetimi tamamladım ve size din olarak İslam’ı seçtim

           Tüm Ehl-i Beyt muhiblerinin velayet ve imamet inancının kaynağını işte bu hadise oluşturur. İmam Aliyyel Murtaza bizzat Allah’ın emri ile tüm müminlere peygamberden sonra önder tayin edilmişti.

        Aleviler bu bayramı çeşitli törenlerle kutlamaktadırlar. Özellikle cem evlerinde yapılan cem ibadetleri, söylenen deyişler ve dönülen semahlarla bu bayram inanç ve coşkuyla kutlanmaktadır. Yine Hatay ve Adana’da yaşayan, Arapça konuşan Alevi canlarımız bu bayrama büyük katılımlar göstererek kutlamaktadırlar. O kutlu günün anısına, Hak aşıkları, Şah-ı Merdan’ı  On iki İmamları anlatan methiyeler, deyişler yazmışlardır. Onlara duyulan sevgi, ikrârlarının da temeli oluşturmuştur. Nice bu uğurda hayatlarını hiçe saymışlar ancak verdikleri sözden, ettikleri muhabbetten asla dönmemişlerdir.  

 

Hak nasip eylese dergâha varsam
Bir dem divanına dursam ya Ali
Eğilsem eşiğine niyaz eylesem
Yüzüm tabanına sürsem ya Ali

Yüzüm tabanına sürdüğüm zaman
Zerrece gelmezdi gönlüme güman
Ali’m Düldüle bindiği zaman
Önünce Kanber’in olsam ya Ali

Kanber gibi hizmetimi getirsem
Bir dem ağlatıp bir dem güldürsem
Çekip Zülfikar’ı beni öldürsen
Elim eteğinden çekmem ya Ali

Çeker miyim eteğinden elimi
Hak katında kabul ettiğim ölümü
Doğru sürsek erenlerin yolunu
Mümince kulların sevsem ya Ali

Mümin olan neresinden bellidir
Hakkı söyler nefesinden bellidir
Erenlerin demi gonca güllüdür
Tomurcuk güllerin dersem ya Ali

Pir Sultan’ım niyaz eyle pirine
Umarım ki dergâh gire kalbine
İnandın mı Hak Muhammed Ali’ye
Bir gün fırsat elden gider ya Ali

     Yüce Allah tüm İslam alemine o kutlu günün aşkına barış, huzur, birlik ve beraberlik ihsan eylesin.